11 Punten waar een portfolio aan moet voldoen

Net als een CV is een Portfolio een belangrijk middel om te laten zien wat je kan. Maar wat is een portfolio? Waar moet een portfolio aan voldoen? Bij deze 12 aandachtspunten, voor als je met een portfolio aan de gang gaat.

Net als eerder besproken CV is het portfolio een must voor elk personal brand in de creatieve sector. Maar niet alleen in de creatieve sector. In steeds meer sectoren is het normaal dat je er één op bouwt van het werk waar je het meest trots op bent. Ja dat lees je goed, enkel het werk waar je trots op bent. Het feit dat je ergens minder trots op bent kan diverse redenen hebben.

Alle redenen om ergens niet tevreden over te zijn, zijn reden genoeg om het niet te tonen in je portfolio. Maar waar moet het nog meer aan doen? Met deze vraag ging ik het internet op en mijn bevinding wil ik met je delen in dit artikel. Daarnaast kijken we naar mijn eigen portfolio. Voldoet die wel aan de eisen van een creative director?

Wat is een portfolio?

Voordat ik jullie mijn aanbevelingen ga geven, leg ik jullie eerst uit wat een portfolio is. Een portfolio, van het latijnse portare (dragen) en folum (vel papier), is in het algemeen een verzameling van werken of verwezenlijkingen van een persoon of organisatie. In Jip-en-Janneke-taal is een portfolio:

  • Een verzameling van jouw werk, wat omschrijft wat je kunt
  • Een omschrijving hoe je jezelf verder wilt/kunt ontwikkelen.

In dit artikel richt ik me op het zogenaamde Showcaseportfolio, waarin de hoofdpersoon “bewijsstukkken” verzamelt die laten zien waar de hoofdpersoon toe in staat is. Dit is namelijk wat gebruikt wordt in de creatieve sector.

Waaruit bestaat een portfolio?

Waaruit een portfolio bestaat is een beetje afhankelijk waar je deze voor gebruikt. En in welke vorm je het publiceert. Als je bijvoorbeeld een website hebt voor je personal brand, zal de portfolio pagina zich vooral richten op jouw werk, terwijl een andere pagina zich richt op jouw CV. Maar als je een portfolio laat drukken, is het CV juist een belangrijk onderdeel. Omdat ik zo volledig mogelijk wil zijn, benoem ik alle onderdelen die ik tegen ben gekomen. Vervolgens is het aan jou om te bepalen welke relevant zijn om te gebruiken voor jouw portfolio.

  1. Een CV die voldoet aan de eisen omschreven in mijn blog over het ontwerp van een CV (link naar blog cv)
  2. Omschrijving van je competenties en jouw reflectie hierop. Wat kan je en wat is volgens jou jouw niveau
  3. Een verzameling van bewijzen, zoals diploma’s, certificaten etc. die relevant zijn voor de doelgroep.
  4. Een verzameling van jouw relevante werk, waarmee je laat zien wat je in huis hebt. Ook hierbij is het belangrijk dat je werk relevant is voor de lezer.
  5. Een persoonlijk ontwikkelingsplan met carrière doelen. Een beknopte omschrijving met korte en lange termijn doelen. Een ideale plek om de “waarom” van jouw persoonlijke merkt duidelijk naar voren te laten komen.

Waar moet een portfolio aan voldoen?

Er is genoeg informatie over portfolio’s te vinden op het wereld wijde web. Management sites en opleidingsinstituten vertellen allemaal grotendeels hetzelfde verhaal over wat er in hoort te zitten. Echter ik vond iets veel belangrijker: waar kijken creative directors en soortgelijke naar een portfolio. Dat is immers mijn belangrijkste doelgroep. Gelukkig staat Youtube vol met portfolio reviews door gevestigde namen uit de industrie. Op basis van tientallen uren aan reviews op Youtube, kon ik de onderstaande lijst van eisen opstellen.

Deze playlist bevat en verzameling aan portfolio reviews door de mensen die jou in het dagelijks leven ook moeten beoordelen op jou portfolio

11 punten waar een portfolio aan moet voldoen

  1. Het werk moet relevant zijn.
  2. De eerste klap moet een daalder waard zijn.
  3. Het eerste en laatste project zijn de belangrijkste
  4. Schrijf vanuit jezelf
  5. Geef aan wat jouw bijdrage is
  6. Geen losse flodders.
  7. Laat zo’n hoog mogelijke kwaliteit zien.
  8. Het moet werk zijn waar je trots op bent.
  9. Werkzaamheden die je wilt gaan doen
  10. Zorg dat al je sterke punten aanbod komen.
  11. Zorg voor context in je mockups.

Bonus:

12. Relevantie relevantie relevantie!

1. Het werk moet relevant zijn.

Net als bij je CV of de boodschap die je over wilt brengen aan je doelgroep: relevantie is alles! Wil jij solliciteren op een functie als animator, dan heeft het geen zin om logo ontwerp op te nemen in je portfolio, tenzij het de animatie van het logo betreft. Een (statisch) logo ontwerp zegt namelijk niks over jouw skills als animator. Daar is een creative director dus ook niet in geïnteresseerd als hij of zij op zoek is naar een animator om zijn of haar team te versterken. Heb je te weinig projecten die je in je portfolio kunt opnemen? Bedenk dan een project wat je graag zou willen doen, en doe het voor jezelf. Zou je je willen profileren als verpakkingsontwerper, bedenk dan een project waarin je de verpakking ontwerp van iets heel bekends. Of juist voor iets waar je zelf veel passie voor hebt. Dit noemen ze ook wel passie projecten.

Voor passie projecten is het Youtube kanaal van Adobe een mooie inspiratieborn. In bijna dagelijkse livestreams gaan (vaak bekende) creatieve professionals aan het werk met hun “passie project”.

2. De eerste klap moet een daalder waard zijn.

Je moet de bezoeker/lezer direct boeien. Heb je een geprinte versie, doe je die met de cover en een ijzersterke inleiding. Op een website doe je dat met behulp van jouw header of andere creatieve manieren om de aandacht te trekken. Als je hier de lezer of bezoeker al verliest, kan je nog zo’n goed portfolio hebben, maar het zal niet leiden tot een gesprek.

3. Het eerste en laatste project zijn de belangrijkste

Creative directors en dergelijke zullen over het algemeen als eerste naar het eerste project in je portfolio kijken, omdat ze verwachten dat dit jouw beste (of laatste project) is. Veel creative directors kijken ook naar het laatste project, ervan uitgaande dat dit je hier je “slechtste” project laat zien. Zorg dus altijd dat het eerste en het laatste stuk jouw beste werken zijn. Verder moeten de de werken selectief en representatief zijn.

4. Schrijf vanuit jezelf

Spreek nooit in meervoud als het werk enkel van jou is. Het is jouw portfolio, waar je jouw beste werk toont. Praat dan niet vanuit wij en ons, maar ik en mij. Het is heel raar als je jezelf als meervoud omschrijft. Daarnaast is het god-complex (schrijven vanuit de 3de persoonsvorm) een no-go. Vertel een verhaal, neem de bezoeker/lezer mee aan de hand en leid ze door het project.

5. Geef aan wat jouw bijdrage is

Wees duidelijk wat jij aan het ontwerp hebt gedaan als het project een samenwerking is tussen meerdere designers en dergelijke. Aansluitend op vorig punt, moet je wel duidelijk zijn wat jouw bijdrage zijn aan een project wat door meerdere mensen is uitgevoerd. Is er bijvoorbeeld een fotograaf bij betrokken, geef dat dan ook aan. En als je helemaal netjes bent, vermeld je ook wie de fotograaf is geweest.

6. Geen losse flodders.

Heb je een legio losse logo-ontwerpen en wil je deze tonen, bundel ze dan als één portfolio stuk. Benoem dat ook in de titel van het portfolio stuk, zodat de lezer/bezoeker weet waar hij of zij naar zit te kijken.

7. Laat zo’n hoog mogelijke kwaliteit zien.

Typografie, taal/spelling, geen gepixeleerde afbeeldingen (tenzij de bedoeling). Zorg voor een professionele vormgeving. Zo ga ik zelf via Skillshare (link) een product fotografiecursus volgen, zodat ik van mijn printwerk e.d. betere foto’s kan maken voor mijn portfolio. Verder moet elk portfolio stuk goed gestructureerd en georganiseerd zijn. Hiermee laat je zie dat je de kwaliteit consistent door kunt voeren.

8. Het moet werk zijn waar je trots op bent.

Zoals in de inleiding al geschreven, is het belangrijk enkel werk te laten zien, waar je trots op bent. Er zijn legio redenen om niet trots of minder trots te zijn op een project. Elke reden die je kunt bedenken is al een reden om het project niet op te nemen in je portfolio. Je kunt beter je enkel de 9 beste portfolio stukken laten zien, dan 9 top stukken en 20 minder goede stukken. Die 20 minder goede stukken halen de algehele kwaliteitsperceptie omlaag en ze worden toch niet allemaal bekeken.

9.      Werkzaamheden die je wilt gaan doen

Het moeten werkzaamheden betreffen die je uiteindelijk ook zelf wilt gaan doen. Stel je voor: je vindt het vormgeven van jaarverslagen maar saai. Je wilt je bezighouden met de uitstraling van een merk in plaats van de vormgeving van een zakelijk intern document. Als je het ontwerp van jaarverslagen op neemt in jouw portfolio, laat je zien dat je dit kan en dat je hier trots op bent. Dan moet je vervolgens ook niet raar staan te kijken dat je bij het eerste volgende project ingeschakeld wordt om het ontwerp van het jaarverslag op je te nemen. Houd dus bij het samenstellen van je portfolio altijd rekening met wat je wilt gaan doen

10. Zorg dat al je sterke punten aanbod komen.

Zorg dat je de focus legt op jouw sterke punten. Ben je sterk in redactioneel ontwerp, leg de focus in een portfolio stuk dan op dat deel van het project. En zo zou je per portfolio stuk een ander sterk punt aanbod kunnen laten komen.

11. Zorg voor context in je mockups.

De creative director moet kunnen zien waarom je bepaalde ontwerpbeslissingen hebt genomen, zonder dat hij iets moet lezen. Zorg bijvoorbeeld dat de schaalgrootte duidelijk is of de setting waarin het ontwerp geuit wordt. Dat zal een creative director begrijpen waarom je bijvoorbeeld een aantal elementen hebt weggelaten, zodat het ontwerp leesbaar blijft.

12. Relevantie relevantie relevantie!

Ik kan het niet vaak genoeg zeggen. Het is leuk dat je ooit een poster ontworpen hebt voor een bevriende ondernemer. En het is goed dat je trots bent op het eindresultaat. Maar het heeft geen zin om deze in je portfolio op te nemen, als je webdesigner wilt worden. Voor het poster ontwerp heb je over het algemeen andere kerncompetenties nodig dan bij webdesign.

Wanneer update je je portfolio?

Een portfolio is niet een eenmalig project wat je publiceert. Je moet het bijhouden. Heb je een project afgerond, waar je enorm trots op bent? Waar jouw sterke punten goed naar boven komen? Wat relevant is voor jouw portfolio? En wat beter is dan de stukken die je nu in je portfolio hebt staan? Neem deze dan op in je portfolio en schrap een ander portfolio stuk. Als jouw portfolio gedrukt is, kan dat een kostbare aangelegenheid zijn. Online is het een stuk goedkoper om je portfolio te updaten. Afhankelijk van hoeveel waarde jouw portfolio bijdraagt aan jouw persoonlijke merk, kan je bepalen welke investering je wilt doen.

Voldoet mijn portfolio aan de eisen

Nu heb ik een heel artikel geschreven over de eisen voor een goed portfolio. Maar dat wilt nog niet zeggen dat mijn eigen portfolio stukken hieraan voldoen. Ik kan hier heel kort en bondig over zijn: NEE.

Met het schrijven van dit artikel realiseer ik mezelf dat ik nog flink aan de bak moet. Dat wil niet zeggen dat mijn portfolio super slecht is, maar er moet nog wel wat gebeuren. Er staan nog te weinig stukken op. En sommige stukken staan nu al op de nominatie om verwijderd te worden. Er zijn een aantal projecten waar ik enorm trots op ben die nog niet in het portfolio staan. Daarnaast zijn er genoeg ideeën voor passie projecten. En dan begint de tijdfactor een rol te spelen. Maar dit mag geen excuus zijn. Als ik ieders sidekick in branding en creativiteit wil worden, moet mijn portfolio op en top in orde zijn. Zoals de illustere Han Peekel altijd zei: Wordt vervolgd!

volg de sidekick in branding & design

Categorie:

Reacties